Turystyka dysponuje mocnym systemem ochrony konsumentów - rozmowa z Tomaszem Jędrzejczakiem (pełna wersja)

Turystyka jest bliska każdemu z nas. Jedni preferują wyjazdy zorganizowane, inni wolą podróżować indywidualnie. Należy jednak pamiętać, że jest to ważna dziedzina gospodarki, która z roku na rok zyskuje na znaczeniu. Zgodziłem się objąć to stanowisko, gdyż uważam, że moje doświadczenia zarówno w sektorze gospodarki, jak i w obszarze administracji rządowej dają mi niezbędne przygotowanie do pełnienia tej misji.

Jakie jest Pana dotychczasowe doświadczenie z turystyką, gdzie Pan podróżował?

Byłem przedsiębiorcą, organizowałem różnego rodzaju szkolenia i wydarzenia. To daje mi możliwość lepszego zrozumienia rynku. Osobiście lubię podróżować, zarówno po Polsce, jak i po świecie.

Czy skomentuje Pan udział turystyki wśród zadań MSiT i czy będzie chciał Pan go zwiększyć, także w kontekście budżetu?

Proszę zwrócić uwagę, że turystyka i kultura fizyczna to są dwa odrębne działy administracji rządowej, o odrębnych właściwościach merytorycznych i finansowane w ramach dwóch odrębnych części budżetu państwa. Kierownictwo Ministerstwa Sportu i Turystyki przywiązuje dużą wagę do wyzwań w działalności sektora turystyki jako znaczącego dla całej gospodarki narodowej. Środki budżetowe na realizację planów od wielu lat są na stałym poziomie. Ze swej strony będę podejmował działania na rzecz ich zwiększenia. 

Jakie widzi Pan największe problemy polskiej turystyki?

Należy podkreślić, że problemy branży turystycznej są efektem wielu, często niezależnych od siebie czynników. Z drugiej strony turystyka jest istotną dziedziną gospodarki, która generuje ponad 6 proc. PKB, jednakże możliwości rozwoju są znacznie większe. Każdy z problemów polskiej turystyki należy potraktować jako wyzwanie. Trzeba zawsze przypominać, że turystyka jest branżą obarczoną sezonowością, a przez to nie jest to najłatwiejsza część działalności gospodarczej. Problemem na nowy okres programowania funduszy unijnych jest również brak działań wprost przypisanych turystyce. Warto również kontynuować pozytywne zmiany w zakresie jakości i sposobu promocji Polski, jakie prowadzi Polska Organizacja Turystyczna, która w ostatnim czasie zrealizowała szereg kampanii. Wśród nich między innymi multimedialną kampanię wizerunkowo-produktową „Lubię Polskę” realizowaną w 2013 i 2014 r. na wybranych rynkach azjatyckich, a na rynku krajowym kampanię „Bajkowy urlop w Polsce” organizowaną w ramach projektu „Promujmy Polskę Razem”.

Jakie jest Pana zdanie na temat projektu unijnej dyrektywy turystycznej?

Polska popiera kierunek zmian zaproponowany przez KE. Co bardzo ważne, zapisy nowej dyrektywy wychodzą naprzeciw głównym wyzwaniom w sektorze podróży zorganizowanych oraz postulatom zgłaszanym przez polskie organizacje branży turystycznej. Po pierwsze należy zwrócić uwagę, że państwa członkowskie UE w porozumieniu ogólnym z grudnia 2014 r. zasadniczo poparły kierunek zmian wyznaczony w pierwotnym projekcie KE z lipca 2013 r. Jednocześnie, podczas prac nad dyrektywą państwa członkowskie zwracały uwagę, że kluczowe jest przekazywanie odpowiednich informacji klientom, aby świadomie podejmowali decyzje odnośnie pakietów turystycznych. W związku z tym, w porozumieniu dodano do dyrektywy załączniki zawierające wzory informacji dla klientów kupujących imprezę turystyczną lub aranżowane usługi turystyczne. Rozróżniono przypadki, gdy umowa jest zawierana przez internet oraz gdy jest zawierana w obecności przedsiębiorcy. Zgodnie z wzorami, na stronie internetowej powinna się klientowi wyświetlać informacja mówiąca o tym, jaki produkt kupuje – imprezę turystyczną lub aranżowane usługi turystyczne, oraz jakie prawa w związku z tym przysługują. Z pewnością takie wzory informacji będą stanowiły ułatwienie dla przedsiębiorców oraz klientów. Pomysł ten poparła Komisja Europejska. Mam nadzieję, że Parlament Europejski także poprze tę ideę. Ponadto w porozumieniu ogólnym doprecyzowano definicję imprezy turystycznej i aranżowanych usług turystycznych. Sprecyzowano także kryteria dotyczące ochrony na wypadek niewypłacalności oraz uszczegółowiono zakres dyrektywy.

Turyści korzystający z usług organizatorów turystyki i pośredników turystycznych są zabezpieczeni poprzez obowiązujące regulacje, w tym ustawę o usługach turystycznych, przepisy dyrektywy Rady 90/314/EWG w sprawie zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek oraz rozporządzenia wydane przez Ministra Finansów. Klienci wielu innych branż nie są tak chronieni jak klienci biur podróży. Jest to wyjątkowy system ochrony konsumentów. Rozporządzenia te były w ostatnich latach kilkukrotnie nowelizowane w celu podniesienia poziomu ochrony. Należy podkreślić, że od momentu ostatniej nowelizacji rozporządzenia MF nie mieliśmy do czynienia z sytuacją niewypłacalności biura podróży, w której ta ochrona okazałaby się niewystarczająca.

Czy w Pana ocenie możliwe będzie stworzenie projektu nowej ustawy o usługach turystycznych jeszcze w tej kadencji Sejmu?

W 2012 i 2013 r. Ministerstwo Sportu i Turystyki przeprowadziło przegląd tej funkcjonującej od 1998 roku ustawy. W wyniku tej oceny określone zostały główne kierunki niezbędnych zmian, które będziemy dopracowywać w konsultacji ze środowiskami branżowymi. Chodzi między innymi o przepisy dotyczące ochrony konsumenta, uregulowanie sprzedaży imprez turystycznych za pośrednictwem internetu, doprecyzowanie i uporządkowanie przepisów mówiących o zabezpieczeniach finansowych organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, w tym procedur kryzysowych dla likwidacji szkód po ogłoszeniu ich ewentualnej niewypłacalności.

Jakimi sprawami chciałby się Pan zająć w pierwszej kolejności, jak wyglądają priorytety?

Priorytetem jest dla mnie obecnie podjęcie bardziej skutecznych działań mających na celu większy udział turystyki w PKB i zwiększenie liczby przyjeżdżających do Polski turystów. Uważam, że w jednym, jak i drugim zakresie jest przestrzeń do poprawy. Wśród wielu znaczących dla dalszego rozwoju turystyki zadań jest również realizacja Strategii Rozwoju Kraju 2020 oraz Strategii Innowacyjności i Efektywności Gospodarki. Przygotuję również Białą Księgę Usług Turystycznych, która będzie swego rodzaju analizą dorobku prawnego w obszarze turystyki oraz rekomendacją zmian w dotychczasowych rozstrzygnięciach prawnych. Moim celem jest także współpraca z prezydencją łotewską nad finalizacją prac nad projektem Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie imprez turystycznych i aranżowanych usług turystycznych.

Co uważa Pan za największe atuty naszego kraju jako kierunku turystycznego?

Rozwój turystyki przyjazdowej do Polski, jak już wspomniałem będzie stanowił jeden z priorytetów Ministerstwa Sportu i Turystyki i moich działań. Mówiąc o atutach naszego kraju w kontekście atrakcyjnego kierunku turystycznego dla obcokrajowców należy mieć w pamięci, że turyści z poszczególnych krajów emisyjnych mają już obecnie swoje preferowane regiony i miasta w Polsce. Niemcy, którzy stanowią naszą najliczniejsza grupę turystów zagranicznych, z reguły przyjeżdżają na Pomorze, Mazury oraz Dolny Śląsk. Austriacy głównie podróżują na południe Polski, choć ostatnio odkrywają również Mazury. Turyści z USA wybierają najczęściej Warszawę i Małopolskę. Generalnie, z turystycznego punktu widzenia, swoiste bogactwo oferty turystycznej Polski polega właśnie na jej wielkim zróżnicowaniu. Nie jest przesadą stwierdzenie, że Polska posiada wszelkie atuty dla rozwoju turystyki przyjazdowej: ciekawe, historyczne miasta i mniejsze ośrodki, wspaniałą przyrodę stanowiąca doskonałą bazę dla rozwoju np. agroturystyki, kuchnię, a przede wszystkim gościnnych gospodarzy. Rozwój turystyki możliwy jest także dzięki niezwykłemu rozwojowi w ostatnim czasie szeroko rozumianej infrastruktury.  Mamy aktualnie 10 portów lotniczych z połączeniami międzynarodowymi. Polska pod względem łącznej długości autostrad i dróg ekspresowych znajduje się na 14. miejscu na świecie. Cieszy mnie, że Kraków w 2014 r. odwiedziło ponad 10 mln turystów z Polski i ze świata. Polska w mojej ocenie winna kojarzyć się z krajem atrakcyjnym turystycznie, radosnym i otwartym, krajem sukcesu gospodarczego.

CV

Tomasz Jędrzejczak ma 34 lata i pochodzi ze wsi Zofiów k. Białej Rawskiej (woj. łódzkie). Ukończył socjologię na SGGW. Pracę magisterską pisał z obszaru socjologii polityki i stosunków międzynarodowych.

W 2012 r. pracował przy kampanii Janusza Piechocińskiego na prezesa PSL. Po jego zwycięstwie został szefem gabinetu politycznego. Ostatnio Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Od 2 stycznia Podsekretarz Stanu MSiT.

MS