Kontrole mogą trwać w nieskończoność?

W świetle art. 83 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym nie może przekraczać określonej liczby dni. Powstaje natomiast pytanie, czy chodzi o jeden organ, czy też jest to łączny, dopuszczalny czas na wszystkie kontrole. Orzeczenie zapadło na kanwie sprawy, w której spółka z o.o., będąca średnim przedsiębiorcą, była kontrolowana w roku 2010 r. przez ZUS. Kontrola ta trwała 24 dni. Następnie firma otrzymała zawiadomienie z Urzędu Skarbowego o zamiarze przeprowadzenia kontroli. Kiedy w firmie pojawili się kontrolerzy z urzędu skarbowego, prezes sp. poinformował, że limit czasu kontroli w roku kalendarzowym został wyczerpany z uwagi na kontrolę przeprowadzoną przez ZUS i zwrócił uwagę na konieczność odstąpienia od czynności kontrolnych. Jednak kontrolerzy z urzędu skarbowego przedstawili kontrargumenty, wskazali bowiem, że limit czasu trwania kontroli, określony w Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, dotyczy czynności kontrolnych każdego z organów kontroli odrębnie. Spółka uznała, że ma miejsce niewłaściwa interpretacja przepisów Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i złożyła sprzeciw. Naczelnik Urzędu Skarbowego uznał sprzeciw za niedopuszczalny i umorzył postępowanie. 

Limit dla każdego
WSA przychylił się do stanowiska Dyrektora Izby Skarbowej. Wskazał, że limit kontroli zawarty w Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej nie dotyczy wszystkich organów kontroli, lecz każdego z osobna. W świetle art. 83 ust. 1 Ustawy o swobodzie działalności gospodarczej czas trwania wszystkich kontroli organu kontroli u przedsiębiorcy w jednym roku kalendarzowym (patrz tabela). Zdaniem WSA, mając na uwadze treść wyżej wskazanego przepisu, uprawniona jest teza organów podatkowych obu instancji, że chodzi tu o łączną maksymalną liczbę dni kontroli w jednym roku kalendarzowym, przeprowadzonych przez dany organ kontroli. Odmienna interpretacja tego przepisu prowadziłaby do zablokowania możliwości przeprowadzenia kontroli przez inne uprawnione organy. Co więcej, analogiczne stanowisko w tym zakresie wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 20 stycznia 2009 r. sygn. akt II GSK 644/08. Ponadto WSA wskazał, że w doktrynie także potwierdzono powyższe stanowisko. 

---

wyrok WSA w Warszawie z 14 września 2011 r. sygn. akt III SA/Wa 247/11