RAPORT Wydarzenia kulturalne

Zarówno w Polsce, jak i na świecie systematycznie wzrasta liczba organizowanych wydarzeń kulturalnych. Równomiernie przybywa osób biorących w nich czynny udział. Koncerty muzyczne, przedstawienia teatralne, festiwale itp. mogą przyczynić się do uatrakcyjnienia wyjazdu turystycznego, jak również spowodować jego wydłużenie. Nieczęsto jednak biura oferują swoim klientom tego typu wydarzenia jako element produktu turystycznego bądź produkt sam w sobie. 

Oferta kulturalna biur
– Organizacja wyjazdów ukierunkowanych na wydarzenia kulturalne jest dosyć trudnym przedsięwzięciem, dlatego tak rzadko spotykamy taką ofertę u polskich touroperatorów – twierdzi Piotr Wiktorko z Polan Travel. Faktycznie jedynie kilka biur podróży proponuje swoim klientom zorganizowane wyjazdy na imprezy kulturalne. Touroperator odpowiada wówczas za organizację transportu, zakup biletu na dane wydarzenie kulturalne oraz nocleg. Niejednokrotnie touroperatorzy zajmują się sprzedażą samych biletów na wydarzenia, bez zapewnienia przejazdu czy pobytu w miejscu imprezy. Najmniej liczną grupę stanowią biura proponujące bilety czy wyjazdy w odleglejsze zakątki Europy i świata. Do wyjątków zajmujących się taką działalnością należy m.in. Biuro Podróży Gryf, z którym można pojechać na koncert Eltona Johna do Londynu, koncert zespołu The Police w Turynie czy na operę do mediolańskiej La Scali. Wyjazd do opery można wykupić w pakiecie podstawowym lub Delux Gift Box. W obu pakietach wyjazd trwa trzy dni, w rozszerzonym obok biletu, przejazdu i zakwaterowania w hotelu klient ma zagwarantowane zwiedzanie miasta z przewodnikiem, posiłek w ekskluzywnej restauracji oraz płytę DVD z nagraniami z Teatru La Scala, voucher na zwiedzanie miasta, mapę oraz 24-godzinny bilet na transport publiczny. 

Diabeł tkwi w biletach
Touroperatorzy, którzy posiadają w swej ofercie wyjazdy ukierunkowane na wydarzenia kulturalne, przyznają, że ich organizacja nastręcza trudności. – Należy być przygotowanym na długie oczekiwanie na efekty i długi okres przygotowań poprzedzających wprowadzenie takich wyjazdów do oferty. Biuro musi znaleźć najtańsze kanały zakupu biletów, trzeba wciąż kontrolować ich ceny, dostępność oraz zmiany w repertuarze – mówi Henryk Sobieraj z Gryf Travel. Największy problem na etapie przygotowań stanowi już samo pozyskanie wejściówek. Szczególnie trudno kupić te na renomowane festiwale czy popularne przedstawienia operowe. Sceny o znaczeniu międzynarodowym, jak mediolańska La Scala, są tak oblegane, że niektóre spektakle bywają wyprzedane z rocznym wyprzedzeniem. Przykładem rodzimym jest tegoroczny Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej w Opolu, gdzie jeszcze przed rozpoczęciem sprzedaży biletów przed kasami ustawiały się długie kolejki. Biura są w takiej sytuacji bez szans, a organizatorzy imprez niechętnie rezerwują określoną pulę biletów dla nich przeznaczoną, gdyż nie chcą przetrzymywać miejsc bez gwarancji sprzedaży. Poza tym model biznesowy imprezy masowej, której zyski pochodzą głównie od reklamodawców, nie sprzyja negocjacjom indywidualnych warunków pozyskania biletów.
Kolejną przeszkodą jest to, iż promowaniem takich eventów zajmują się z reguły organizacje o charakterze innym niż czysto turystyczny, jak na przykład Kuźnia Kultury – instytucja sama organizuje wycieczki na coroczną inscenizację oblężenia Malborka oraz rekonstrukcję bitwy pod Grunwaldem. Oferta wyjazdowa biura na to samo wydarzenie może się wtedy okazać mało konkurencyjna. 

Zorganizuj się sam
Wysokie ceny biletów i ograniczony dostęp do imprez skłaniają biura podróży, które chcą rozwijać ofertę kulturalną, do poszukiwania alternatywnych rozwiązań. Polan Travel stworzył nawet własne imprezy, żeby przyciągnąć turystów. – Są to dwa festiwale odbywające się w Polsce: Festiwal Talizman Sukcesu oraz Świat Bajkowych Cudów, a także jeden we Włoszech. Talizman Sukcesu to impreza, w której mogą uczestniczyć nieprofesjonalne dziecięce i młodzieżowe zespoły różnych form artystycznych działające w domach kultury, szkołach lub innych placówkach w kraju i za granicą. Celem festiwalu jest integracja animatorów kultury w kraju i za granicą. Na festiwalu w 2011 roku wystąpiło 650 artystów z Polski, Rosji i Kazachstanu. Świat Bajkowych Cudów to festiwal zespołów muzycznych i tanecznych z Federacji Rosyjskiej. Łącznie obie imprezy przyciągają rocznie ok. 1300 turystów, głównie z Polski, Rosji i Ukrainy – podaje Piotr Wiktorko. Biuro tworzy tym samym gotowy produkt. Jest to korzystne dla touroperatora, gdyż eliminuje wiele problemów: wie dokładnie, ilu klientów będzie w stanie obsłużyć i do kogo kierować ofertę. Rozwiązanie Polan Travel prezentuje z pewnością innowacyjne podejście, choć trudno się spodziewać, by znalazło wielu naśla-dowców. Znamienny jednak jest fakt, iż dla touroperatora korzystniejsza jest organizacja własnego przedsięwzięcia niż zabieganie o wstęp na inne eventy.
W rachunku ekonomicznym organizatorów imprez kulturalnych współpraca z biurami podróży nie jest wystarczająco dochodowa. Biura o najszerszej ofercie wyjazdów kulturalnych, jak Gryf Travel, w skali roku obsługują ok. 100 osób wyjeżdżających na koncerty i tym podobne wydarzenia. Dlatego organizatorzy imprez kulturalnych nie widzą potencjału ekonomicznego we współpracy z touroperatorami i o nią nie zabiegają. Tymczasem wyjazdy na eventy mogłyby w biurach pobudzać ruch turystyczny, szczególnie poza sezonem letnim. Jednakże w świetle trudności, na jakie napotykają, większość nie wprowadza takich wycieczek do swojej oferty. AO