Przepis na przejazdy autokarowe

Prócz zróżnicowanych stawek na podatek VAT od przejazdów na terenie danego kraju trzeba się liczyć również z wieloma szczegółowymi wymaganiami, zarówno jeśli chodzi o niezbędne dokumenty, jak i wyposażenie autokaru.
Obowiązujące w Unii Europejskiej przepisy pozostawiają poszczególnym państwom członkowskim dosyć dużą swobodę z zakresu naliczania podatku VAT. Aby przygotować ofertę turystyczną obejmującą przejazd przez kilka państw, trzeba zapoznać się z wieloma szczegółowymi przepisami. Przede wszystkim jednak trzeba zastosować się do kilku podstawowych zasad. 

1 Zapoznaj się z unijnymi przepisami VAT 

Odmienne przepisy podatkowe VAT w poszczególnych krajach Europy dosyć mocno utrudniają pracę zarówno przewoźnikom, jak i touroperatorom. Zniesienie granic w obrębie Unii Europejskiej nie tylko ułatwiło swobodne przemieszczanie się po Europie, lecz także zmusiło kraje członkowskie do dopasowania prawa podatkowego dla
międzynarodowych okazjonalnych przewozów osób na terenie UE do przepisów unijnych. W przeciwieństwie do wcześniejszych przepisów, w świetle których podatek od międzynarodowych przewozów okazjonalnych (dalej: przewozów) płatny był na granicy kraju i zależał od liczby osób oraz kilometrów przejechanych na terenie danego kraju, nowe zasady VAT opierają się jedynie na liczbie kilometrów. 

2 Sprawdź przepisy państw tranzytowych 

Prócz znajomości nadrzędnej dla wszystkich krajów Unii dyrektywy ważne pozostaje również rozeznanie w przepisach krajów, przez które będzie przejeżdżał autokar. Przede wszystkim, jeszcze przed rozpoczęciem podróży – na etapie planowania oferty – trzeba zarejestrować się w urzędach skarbowych państw tranzytowych, tak, by uzyskać numer ewidencji podatnika. Będzie on potrzebny zarówno do uiszczenia należnego podatku, jak również do późniejszego odebrania zwrotu podatku. Należy również zapoznać się nie tylko ze stawkami podatku VAT w poszczególnych krajach, lecz również z obowiązującymi w nich opłatami dodatkowymi. Przykładowo, choć podatek VAT
w Niemczech jest relatywnie wysoki (19 proc.), nie ma już dodatkowych opłat za autostrady (jak to ma miejsce chociażby w Polsce czy w Austrii). Warto również pamiętać, że zgodnie z niemieckimi przepisami obowiązek podatkowy może zostać zrzucony na zleceniodawcę imprezy turystycznej. Przed wyjazdem do Austrii należy zarejestrować się w urzędzie skarbowym w Grazu system opodatkowania w Austrii w większości pokrywa się z systemem niemieckim. Rozróżnia się jednak dwie stawki podatkowe – za kilometry przejechane przez Austrię obowiązuje stawka 10 proc., natomiast za tankowanie i naprawy pojazdów – już 20 proc. Choć tak jak w Niemczech obowiązek uiszczenia podatku spoczywa tu na firmie zlecającej przejazd, w razie zalegania przez nią z opłatą urząd skarbowy zwróci do przewoźnika.
Tymczasem w wypadku przejazdów przez tereny Francji przewoźnicy nie mają obowiązku rejestracji w urzędzie skarbowym, jeśli jest to przejazd tranzytowy, czyli przejazd tych samych pasażerów, w tej samej liczbie, w ramach jednego przejazdu tam i z powrotem. Jednakże, jeśli firma przewozowa lub touroperator przywiezie podróżnych do Paryża i odbierze ich tydzień później przejazd taki podlega opodatkowaniu
i obowiązkowi rejestracji w odpowiednim urzędzie skarbowym.Ważne jest również, by sprawdzić, jak wyglądają warunki zwrotu podatku. Składa się je za okresy kwartalne lub rocznie. Jednak
w każdym kraju z osobna mogą także obowiązywać kwoty minimalne, poniżej których nie będzie zwracany podatek VAT. Wniosek taki, który może złożyć każdy przedsiębiorca autokarowy, może obejmować opłaty poniesione m.in. za tankowanie, noclegi dla kierowców, naprawy pojazdów oraz opłaty na autostradach. Choć międzynarodowe okazjonalne przewozy osób są we Włoszech zwolnione z podatku VAT, również przejazd przez ten kraj nie jest wolny od problemów. 

3 Sporządź szczegółowe rozliczenie 

Różnorodne stawki podatku VAT wymuszają prowadzenie dosyć szczegółowej dokumentacji na temat liczby kilometrów przypadających na poszczególne państwa z całości trasy. Przewozy na terenie Polski są objęte podatkiem VAT w wysokości 8 proc., przejazd przez Czechy jest zwolniony z podatku VAT (wyjątkiem są przejazdy B2C). Podatek w Austrii ma zaniżoną stawkę i wynosi 10 proc., natomiast
w Niemczech podatek VAT podlega regularnej stawce i wynosi 19 proc. Obliczenie kosztu VAT dla całej podróży wymaga zsumowania opłat należnych poszczególnym krajom. Łatwo zademonstrować to na przykładzie Niemiec. Podatek VAT wynosi tam 19 proc. Przykładowa trasa powracającego kierowcy obejmuje 950 km (z 2100 km całości trasy). Aby obliczyć koszt, należy pomnożyć koszt całego wyjazdu (14 tys. zł) razy kilometry przejechane w danym państwie. Wynik należy podzielić przez liczbę kilometrów całej trasy (2100)
i pomnożyć przez 19 proc. VAT. 

4 Przygotuj się na kontrolę w każdym z państw 

Podczas planowania trasy przez Niemcy ważne jest, by pamiętać, że tamtejsze kontrole drogowe respektują jedynie oryginały dokumentów. Po rejestracji polskiego przedsiębiorstwa świadczącego okazjonalne przewozy osób należy złożyć wniosek o wystawienie zaświadczenia § 18 dla autokarów. Urzędy skarbowe wystawiają tyle egzemplarzy zaświadczeń, o ile zostają poproszone. To istotne, gdyż oryginał zaświadczenia musi znajdować się w każdym wjeżdżającym na terytorium Niemiec autokarze – podczas kontroli kopie nie są akceptowane. Firmy przewozowe muszą też mieć licencję
na wykonywanie międzynarodowego transportu osób. Podczas kontroli niemiecka służba celna i policja szczególna uwagę zwraca na zachowanie czasu jazdy i przerw kierowców. Trzeba również pamiętać o plakietkach mikropyłu – oznaczeniach umożliwiających wjazd do poszczególnych stref ochronnych większości niemieckich miast.
5 Zakup niezbędne wyposażenie zgodnie z przepisami
Podobnie jak w Polsce, także w Austrii obowiązują opłaty za autostrady.
W każdym z autokarów musi znajdować się jednak specjalne urządzenie, tzw. go-box, przez który dokonywany jest elektroniczny pobór opłat. Zazwyczaj austriaccy kontrolerzy bardzo drobiazgowo sprawdzają, czy go-boksy funkcjonują poprawnie i czy zostało aktywowane we właściwym czasie. sprawdzają też, na jakich odcinkach opłaty nie były pobierane. W razie wykrycia nieprawidłowości chętnie nakładają wysokie kary. Trzeba również pamiętać, że od 1 listopada do 15 marca każdy autokar wjeżdżający na teren Austrii musi być zaopatrzony w łańcuchy na opony. Obowiązek ten pozostaje zupełnie niezależny od tego, czy w danym czasie na austriackich drogach leży śnieg.
Wśród przepisów obowiązujących kierowców autokarów warto wspomnieć również o istniejącej od 1 lipca 2012 r. konieczności posiadania alkomatu w samochodzie, który wjechał na teren Francji. Pojazdy, które nie mają tego urządzenia, od 1 września 2012 r. muszą liczyć się z możliwością zapłacenia grzywny. Mimo że Unia Europejska coraz mocniej dąży do unifikacji obowiązujących w jej granicach przepisów, zarówno kwestie podatkowe, jak również przepisy szczegółowe kodeksu ruchu drogowego często znacząco różnią się w poszczególnych krajach członkowskich. Zanim rozszerzysz swoją ofertę o wyjazdy autokarowe, lepiej zapoznaj się z przepisami obowiązującymi w krajach tranzytowych.

---

Zapytaj eksperta
Gabriele Moll,
prezes Dr. Koerner International GmbH

Co jest szczególnie ważne przy planowaniu wyjazdu autokarowego?
Firmy przewozowe wykonujące międzynarodowe przewozy okazjonalne powinny się zatroszczyć się o rejestrację przynajmniej cztery tygodnie wcześniej. Niestety nie ma żadnej platformy Unii Europejskiej, na której można dokładnie sprawdzić, jakie dokumenty wymagane są w poszczególnych krajach. Obowiązują ogólne przepisy europejskie, które są niestety kontrolowane w poszczególnych krajach ze zróżnicowanym nasileniem. 

Jakie dokumenty należy wozić zawsze ze sobą, przejeżdżając autokarem przez kraje Unii?
To, co jest szczególnie ważne, to: rejestracja czasu pracy i przerw kierowców z ostatnich 28 dni przed rozpoczęciem przejazdu, zaświadczenie od pracodawcy dla kierowcy o dniach wolnych przed wyjazdem, np. o urlopie, chorobie, licencja na wykonywanie międzynarodowych przewozów, dokumenty rejestracyjne pojazdu, prawo jazdy kierowcy. Do tego dochodzą wymagania poszczególnych krajów, np. w Niemczech są to tzw. zaświadczenia dla autokarów § 18, które muszą być przechowywane w oryginale i jednocześnie poświadczają, że dana firma zarejestrowana jest dla celów niemieckiego MwST. W Austrii wystarcza kopia numeru podatkowego. Zaświadczenie dla kierowców o dniach wolnych musi być wypełnione maszynowo lub komputerowo, nie ręcznie, aby kierowca nie miał możliwości sam zmienić danych w formularzu dla potrzeb przejazdu. Przed przejazdem przewoźnik musi się zatroszczyć o licencję na międzynarodowy transport pasażerski i o rejestrację odpowiednich urzędach skarbowych. 

Czy można powoływać się na nieznajomość przepisów?
Niestety nieznajomość przepisów nie chroni przed ukaraniem. Kierowcy, którzy zostali zatrzymani przez policję lub służbę celną, mają możliwość skontaktowania się z naszym polskojęzycznym pracownikiem także poza naszym czasem pracy, który w razie problemów językowych będzie służył pomocą w komunikacji z policją
i służbą celną.