Równe prawa pasażerów transportu wodnego

Ustawa wprowadza kary pieniężne dla organizatorów turystyki i pośredników turystycznych, którzy nie realizują wymogów rozporządzenia unijnego. W ubiegłym miesiącu prezydent podpisał ustawę o zmianie niektórych ustaw dotyczących praw pasażerów podróżujących drogą morską i drogą wodną śródlądową, która wprowadza do polskiego porządku prawnego wymogi rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1177/2010. Rozporządzenie 1177/2010 odnosi się do praw pasażerów w wypadku przewozu drogą morską i drogą wodną śródlądową w zakresie: niedyskryminacji pasażerów, niedyskryminacji osób niepełnosprawnych i osób o ograniczonej sprawności ruchowej, praw pasażerów w razie odwołania lub opóźnienia usługi, minimalnych informacji udostępnianych pasażerom i rozpatrywania skarg. W pewnym uproszczeniu rozporządzenie to ma zastosowanie w wypadku gdy port, w którym pasażerowie wchodzą na pokład, znajduje się na terytorium państwa członkowskiego lub gdy port, w którym schodzą na ląd, jest położony na terytorium państwa członkowskiego, pod warunkiem że usługa jest realizowana przez przewoźnika unijnego. 

Odszkodowanie w razie opóźnienia
Rozporządzenie nakłada na przewoźników, operatorów terminali, a także biura podróży szereg obowiązków w zakresie udzielania informacji, niedyskryminacji oraz udzielania pomocy
pasażerom. Wśród zapisów rozporządzenia znajdują się również przepisy (tak jak w rozporządzeniu 261/2004 dotyczącym praw pasażerów w zakresie przelotów lotniczych) odnoszące się do praw pasażerów na wypadek odwołania lub opóźnienia podróży. Art. 19 rozporządzenia stanowi, że nie tracąc prawa do przewozu, pasażerowie mogą domagać się od przewoźnika odszkodowania w razie opóźnionego przybycia do miejsca docelowego określonego w umowie przewozu. Minimalny poziom odszkodowania wynosi 25 proc. ceny biletu w wypadku opóźnienia wynoszącego co najmniej godzinę w wypadku rejsu rozkładowego trwającego do czterech godzin, dwie godziny w wypadku rejsu rozkładowego trwającego dłużej niż cztery godziny, ale nieprzekraczającego ośmiu godzin, trzy godziny w wypadku rejsu rozkładowego trwającego dłużej niż osiem godzin, ale nieprzekraczającego 24 godzin, sześć godzin w wypadku rejsu rozkładowego trwającego dłużej niż 24 godziny. Ponadto jeżeli opóźnienie ponaddwukrotnie przekracza czas określony, odszkodowanie wynosi 50 proc. ceny biletu. 

Organizator odpowiada finansowo
Ustawa zmieniająca polskie przepisy ma za zadanie dostosowanie prawa polskiego do wymogów rozporządzenia unijnego i wyznaczenie organów odpowiedzialnych za egzekwowanie jego postanowień w zakresie wykonywania usług przewozu pasażerskiego i rejsów wycieczkowych drogą morską oraz śródlądową. Organami tymi są odpowiednio: dyrektor Urzędu Morskiego i dyrektor Urzędu Żeglugi Śródlądowej. Są oni uprawnieni do kontroli prawidłowego wykonywania przepisów rozporządzenia unijnego przez przewoźników i operatorów terminali, rozpatrywania skarg i nakładania kar pieniężnych określonych w ustawie.
Bardzo istotną zmianą wprowadzoną przez nowelizacje przepisów jest wprowadzenie do ustawy o usługach turystycznych rozdziału 9a, zatytułowanego „Kary pieniężne”. Zgodnie z jego zapisami organizator turystyki lub pośrednik turystyczny, który działa z naruszeniem obowiązków lub warunków określonych w rozporządzeniu nr 1177/2010, podlega karze pieniężnej do 50 tys. zł. Wysokość kary pieniężnej określi marszałek województwa, z uwzględnieniem w szczególności zakresu naruszenia, powtarzalności naruszeń lub korzyści finansowych uzyskanych z tytułu naruszenia. Od decyzji o nałożeniu kary pieniężnej będzie przysługiwało odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego.
Powyższe przepisy wprowadzają istotne zmiany dla organizatorów turystyki, których oferta zawiera w sobie przewóz drogą wodną, jak też dla pośredników turystycznych, którzy sprzedają bilety na promy czy wycieczki drogą wodną. Naruszenie przepisów wynikających bezpośrednio z rozporządzenia unijnego może prowadzić do bardzo dotkliwych sankcji, dlatego ich znajomość i przestrzeganie staje się w tym świetle tak ważne.  KW

---

Obowiązki podmiotów organizujących przewozy wodne
• Przewoźnicy, biura podróży i organizatorzy wyjazdów grupowych nie mogą odmówić przyjęcia rezerwacji, wydania lub innego udostępnienia biletu ani przyjęcia danej osoby na pokład ze względu na niepełnosprawność lub ograniczoną sprawność ruchową jako taką. 

• Osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej rezerwacje oraz bilety oferowane są bez dodatkowych opłat i na takich samych warunkach jak pozostałym pasażerom. 

• W wypadku odmowy przyjęcia rezerwacji lub wydania lub udostępnienia biletu w inny sposób ze względów bezpieczeństwa lub braku możliwości technicznych przewoźnicy, biura podróży i organizatorzy wyjazdów grupowych dokładają wszelkich racjonalnie uzasadnionych starań, aby danej osobie zaproponować alternatywny transport z wykorzystaniem usługi przewozu pasażerskiego lub rejsu wycieczkowego realizowanych przez danego przewoźnika. 

• W wypadku gdy przewoźnicy, biura podróży i organizatorzy wyjazdów grupowych powołują się na okoliczności wskazane powyżej, niezwłocznie informują osobę niepełnosprawną lub osobę o ograniczonej sprawności ruchowej o konkretnych powodach zastosowania tych przepisów 

• Organizatorzy wyjazdów grupowych podają do publicznej wiadomości warunki dostępu (warunki niedyskryminacyjnego dostępu osób niepełnosprawnych oraz osób o ograniczonej sprawności ruchowej i osób im towarzyszących), mające zastosowanie do podróży, w tym zorganizowanych podróży, wakacji i wycieczek, które są przez nich organizowane, sprzedawane lub oferowane na sprzedaż. 

• Przewoźnicy, biura podróży i organizatorzy wyjazdów grupowych zapewniają osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej dostęp do podanych we właściwych i przystępnych formach wszelkich istotnych informacji na temat warunków przewozu, podróży i warunków dostępu, w tym na temat rezerwacji online i informacji. Osoby potrzebujące pomocy otrzymują za pomocą wszelkich dostępnych środków, w tym drogą elektroniczną lub krótką wiadomością tekstową (SMS-em), potwierdzenie, że zostanie ona udzielona. 

• Przewoźnicy, operatorzy terminali, biura podróży i organizatorzy wyjazdów grupowych podejmują wszelkie środki niezbędne w celu żądania powiadomień i przyjmowania powiadomień składanych zgodnie z art. 11 ust. 1 lit. a) i art. 11 ust. 2 rozporządzenia (powiadomienia o szczególnych potrzebach osób niepełnosprawnych lub z ograniczoną zdolnością ruchową). Obowiązek ten ma zastosowanie do wszystkich punktów sprzedaży, w tym sprzedaży telefonicznej i sprzedaży przez internet. 

• W razie gdy biura podróży lub organizatorzy wyjazdów grupowych otrzymają powiadomienie, o którym mowa powyżej, niezwłocznie przekazują tę informację w czasie normalnych godzin pracy przewoźnikowi lub operatorowi terminalu.
Naruszenie obowiązków wymienionych poniżej, wynikających z rozporządzenia nr 1177/2010, stanowi podstawę do nałożenia przez marszałka województwa kary pieniężnej w wysokości do 50 tys. zł.