Za dewastację autokaru odpowie organizator

Będą to koszty zakwaterowania, wyżywienia, ubezpieczenia, opieki pilota lub rezydenta, a przede wszystkim  transportu do miejsca docelowego, gdzie będzie odbywała się impreza turystyczna. Zakwaterowanie i transport to najistotniejsze składniki pakietu turystycznego ze względu na ich , ale i wpływ na ogólne zadowolenie klientów. To właśnie poziom usług zakwaterowania i usług transportowych jest najczęstszą przyczyną reklamacji klientów.

Rodzaje umów

Rzadziej spotykane rodzaje umów dotyczących przewozu autokarowego to umowa przewozu osób i umowa najmu autokaru z obsługą. Z tym drugim rodzajem spotykamy się zdecydowanie rzadziej, jednak umowa najmu może być ciekawszym rozwiązaniem w przypadku specyficznych rodzajów imprez turystycznych, w tym imprez objazdowych, gdy trasa i czas przejazdu nie są znane dokładnie w czasie zawierania umowy i podlegają zmianie także w trakcie wykonywania usługi. Taka umowa charakteryzuje się tym, że to organizator turystyki jest w posiadaniu autokaru i wydaje polecenia kierowcy zatrudnionemu przez przewoźnika w zamian za wynagrodzenie należne tytułem wynajęcia autokaru. Może być ono zryczałtowane lub uzależnione od okresu najmu lub ilości przejechanych kilometrów. Można również to wynagrodzenie określić w sposób mieszany.

Umowa przewozu osób jest najczęściej spotykanym rozwiązaniem w przypadku umów zawieranych przez biura podróży. Jest to umowa nienazwana, wzajemna i odpłatna, a strony umowy mają prawo do określenia treści stosunku prawnego zgodnie z własną wolą w ramach tzw. swobody zawierania umów w granicach określonych przepisami prawa i zasadami współżycia społecznego. Do elementów istotnych takiej umowy należą bez wątpienia określenie rodzaju środka transportu (np. autokar dla 45 pasażerów z klimatyzacją, nie wyprodukowany wcześniej niż w 2010 r.), trasa przejazdu oraz wysokość wynagrodzenia przewoźnika. Wynagrodzenie w tym przypadku może być określone ryczałtowo lub w sposób uzależniony od ilości pokonanych kilometrów, a także w sposób mieszany (np. ryczałt do 2000 km + stawka za każdy kilometr więcej).

Odpowiedzialność za szkody mieniu przewoźnika

W przypadku umów o grupowy przewóz osób istotne jest, że do obowiązków organizatora turystyki należy nadzór nad przestrzeganiem przez uczestników przewozu przepisów porządkowych oraz fakt, że organizator i uczestnik ponoszą odpowiedzialność solidarną za wyrządzone szkody w mieniu przewoźnika. Oznacza to, że jeżeli klienci biura podróży dokonają zniszczeń w autokarze, to przewoźnik może wedle swojego wyboru wystąpić z roszczeniem z tego tytułu bezpośrednio do uczestnika przewozu, bądź do organizatora turystyki. W takim przypadku organizator ma obowiązek pokryć szkodę. Dopiero na własną rękę może wnosić przeciwko klientowi roszczenia regresowe. Istotne jest również, że tę odpowiedzialność można w umowie z przewoźnikiem zmodyfikować.

Forma umowy

Umowa z przewoźnikiem powinna zostać zawarta w formie pisemnej z uwagi na fakt, że ewentualne dowodzenie w zakresie ustalonych zobowiązań bez posiadania takiego dokumentu byłoby znacznie utrudnione. Przed podpisaniem umowy należy sprawdzić, czy osoba reprezentująca przewoźnika jest do tego uprawniona w jego mieniu oraz czy przewoźnik posiada odpowiednie uprawnienia – licencję na wykonywanie krajowego bądź międzynarodowego przewozu osób. To bardzo istotne bowiem organizator turystyki odpowiada przed własnymi klientami za zapewnienie usług składających się na pakiet turystyczny usług świadczonych przez podmioty posiadające kompetencje i zezwolenia w tym zakresie.

Odpowiedzialność za przewoźnika

Bardzo ważne jest, aby w umowie z przewoźnikiem przewidzieć obowiązki stron w sytuacjach problemowych, które mogą wydarzyć się podczas transportu. Najprostszym i chyba najczęstszym przykładem takiego problemu jest awaria autokaru albo zakwestionowanie przez policję jego stanu technicznego przed wyjazdem (bardzo częste w przypadku wyjazdów dzieci i młodzieży). Oba te zdarzenia mogą mieć poważne konsekwencje dla organizatora w postaci opóźnienia w realizacji programu imprezy. Awaria autokaru może spowodować wielogodzinne oczekiwanie na jego naprawę, koszty zapewnienia posiłków lub noclegu pasażerom, brak możliwości zrealizowania niektórych zaplanowanych elementów programu. W szczególnych przypadkach grozi np. spóźnieniem na prom i całkowitym brakiem możliwości kontynuacji przejazdu do miejsca docelowego.

Liczba roszczeń , jakie turyści mogą zgłaszać do organizatora turystyki, jest trudna do wyliczenia i przewidzenia. Najgorsze jest to, że organizator za te wszystkie konsekwencje awarii ponosi odpowiedzialność, gdyż zgodnie z art. 11a ustawy o usługach turystycznych odpowiada za nienależyte wykonanie umowy na zasadach ryzyka, w tym także za osoby trzecie (przewoźnika), które uczestniczą w realizacji imprezy turystycznej.

Tym, co może zrobić organizator jest zobowiązanie przewoźnika do podjęcia działań w celu ograniczenia skutków zdarzenia, chociażby przez zobowiązanie go do zapewnienia transportu zastępczego np. maksymalnie w ciągu czterech godzin od przymusowego postoju. Kolejnym elementem jest określenie w umowie odpowiedzialności odszkodowawczej przewoźnika w stosunku do organizatora i zastrzeżenie z tego tytułu ewentualnych kar umownych, które ułatwią dochodzenie zapłaty.

Podsumowanie

Umowa pomiędzy organizatorem turystyki a przewoźnikiem jest jednym z najważniejszych elementów przygotowania imprezy turystycznej i bezwzględnie powinna zostać zawarta na piśmie. Podczas negocjacji właściciel powinien mieć cały czas na uwadze, że od tego jak zostanie wykonana usługa transportowa w dużej mierze zależy jego własna odpowiedzialność względem klientów, jak również jego opinia i ostateczny odbiór turystów dotyczący jakości imprezy turystycznej. KW