Promocyjna cena nie zwalnia od najwyższej jakości

Dla konsumentów plusem oferty first minute jest zdecydowanie niższa cena oraz względna pewność, że miejsca na daną imprezę turystyczną się nie skończą. Taki klient ceni sobie spokojne zawarcie umowy i długoterminowe planowanie wakacji w odróżnieniu od tych, którzy polują na oferty last minute. Turysta kupujący wycieczkę na kilka miesięcy przed planowanym terminem jej rozpoczęcia robi to miedzy innymi dlatego ponieważ chce zapewnić sobie wyjazd w dogodnym dla siebie terminie i mieć względnie duży wybór ofert dostępnych na rynku.

Wymagana rzetelna informacja

Każda późniejsza zmiana po stronie organizatora będzie dla niego stanowiła niedogodność i powód rozczarowania. Może się zdarzyć tak, że wzrost kursu walut spowoduje konieczność zastosowania dopłaty przez organizatora i w tym względzie konieczna jest uprzednia jasna informacja. Niejednokrotnie bywało już tak, że klienci, którzy skorzystali z promocji first minute, a później musieli dopłacić do ceny wycieczki czuli się po prostu oszukani, bowiem dopłata z tytułu wzrostu kursu walut pokryła się kwotowo z uzyskanym rabatem.

Kolejnym problemem jest odwołanie imprezy z powodu zbyt małej liczby uczestników. Na kilka miesięcy przed wyjazdem organizator nie wie jeszcze jak będzie się kształtowała sprzedaż i czy na daną imprezę zgłosi się tyle turystów, aby była ona rentowna. Nie wie tego tym bardziej turysta ale często nie podejrzewa też, że takie ryzyko istnieje. W tym przypadku kolejny raz należy zwrócić uwagę na jasną i rzetelną informację.

Nowy VAT bez kosztów

W praktyce biur podróży pojawił się w tym roku kolejny problem dotyczący wczesnych promocji. Oferta first minute tradycyjnie łączy zniżkę dla klienta z obowiązkiem zapłaty pełnej kwoty za imprezę turystyczną przy podpisaniu umowy. Nowelizacja ustawy o VAT spowodowała, że teoretycznie w chwili otrzymania przedpłaty organizator powinien obliczyć marżę dla danej imprezy turystycznej i odprowadzić podatek VAT. Problem w tym, że w czasie zawarcia umowy z klientem poniesione przez organizatora koszty organizacji mogą być bliskie zeru (np. jedynie jakieś niewielkie zaliczki do hotelu), a to oznacza, że 23 proc. podatku VAT zostanie obliczone w stosunku do całej kwoty otrzymanej wpłaty i dopiero w późniejszych okresach po poniesieniu dalszych kosztów organizator będzie uprawniony do korekty marży. Te zmiany w przepisach są dla biur podróży niezwykle niekorzystne i sprawiają, że odchodzimy od pierwotnego zamysłu szczególnej procedury marży dla organizatorów.

Oferty first minute są dla biur podróży bardzo korzystne, pomimo iż obniżka cenowa nieraz konsumuje sporą część marży. Zebrane jednak w ten sposób środki pozwalają sfinansować zaliczki dla hoteli i przewoźników oraz ustalić wstępne trendy sprzedaży. Właśnie ze stwierdzenia, iż obniżka cenowa związana z tzw. ofertą first minute (tak samo jak w ofercie last minute) nie jest jednostronną korzyścią dla klienta, ale także dla sprzedawcy przez co w żadnym wypadku nie wolno traktować takiego klienta w gorszy sposób, a w szczególności ograniczać swojej odpowiedzialności za nienależyte wykonanie usługi lub zastrzegać brak możliwości składania reklamacji. Takie postępowanie zostało wielokrotnie uznane przez Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów za niedozwolone i stosowanie takich postanowień umownych stanowi naruszenie zbiorowych interesów konsumentów.

Określone przyczyny wzrostu cen

Innym wspomnianym już wcześniej zagrożeniem dla klientów w przypadku oferty zagranicznej first minute jest możliwość podwyższenia początkowej ceny. Przyczyny wzrostu ceny zostały wymienione w ustawie o usługach turystycznych. Są to: wzrost kursów walut, kosztów transportu, podatków, opłat urzędowych, lotniskowych lub przeładunkowych w portach morskich. Nie wolno stosować podwyżki ceny z przyczyn innych niż wymienione w ustawie oraz w okresie 20 dni przed datą wyjazdu. Im dłuższy okres między zakupem a realizacją usługi, tym większe prawdopodobieństwo istotnych zmian kosztów i ryzyko podwyżki. W przypadku zastosowania dopłaty przez biuro podróży na zasadach określonych w umowie, klient zawsze ma wybór. Może przyjąć nowe warunki lub zrezygnować z imprezy turystycznej. W przypadku rezygnacji, biuro podróży nie może potrącić żądnych kwot z tytułu rezygnacji. Klientowi należy się wypłata wszystkich wpłaconych pieniędzy.

W tabeli obok niniejszego artykułu zaprezentowane zostały przykłady klauzul niedozwolonych dotyczących ofert last minute, które odnoszą się również bezpośrednio do zapisów dotyczących first minute. W wyniku działalności Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wielu organizatorów zaprzestało już stosowania takich postanowień lub podobnych, jednak należy pamiętać, że należy się wystrzegać jakiejkolwiek dyskryminacji turystów ze względu na fakt, iż wykupili ofertę w promocji. Ograniczenie odpowiedzialności w tym zakresie nie obowiązuje konsumenta i dysponuje on pełną możliwością dochodzenia roszczeń w przypadku nienależytego wykonania umowy.

Gwarancja determinuje wysokość przedpłat

Nie bez znaczenia jest również fakt, iż przyjęcie np. na 5 miesięcy przed rozpoczęciem imprezy turystycznej pełnej wysokości ceny wymaga posiadania odpowiedniej gwarancji przez organizatora. To bardzo ważne ponieważ do przyjęcia takiej przedpłaty uprawnione są tylko te biura, które posiadają gwarancję z zadeklarowaniem przyjmowania kwot powyżej 30 proc. ceny imprezy turystycznej. Biuro, które nie posiada takiej gwarancji nie jest uprawnione do pobierania 100 proc. ceny w tak długich okresach, gdyż stanowiłoby to rażące naruszenie przepisów ustawy i mogłoby prowadzić do wykreślenia organizatora z rejestru w wyniku przeprowadzonej kontroli.